Projekt „Tradycje kulinarne Polski”

Tradycje kulinarne Polski to bezpłatny e-book prezentujący kuchnię Polski od czasów dawnych Słowian po współczesność. To także opowieść o kulturze kulinarnej, znaczeniu jedzenia świątecznego i jego roli w domowych obrzędach. Książka wzbogacona została anegdotami, legendami, opowieściami oraz odniesieniami do literatury i sztuki. Znalazło się w niej miejsce dla kuchni sarmackiej, a także regionalnej. Uzupełnieniem całości jest rozdział o turystyce kulinarnej oraz dziewiętnaście prostych przepisów na mniej znane dania z różnych części Polski.

Publikacja ukaże się 6 grudnia 2023 roku. Będzie ją można pobrać bezpłatnie ze strony Fundacji Bunkatura.

Tradycje kulinarne Polski ukażą się także w wersji drukowanej. A wszystko to dzięki VIVAMIX – Oficjalnemu Dystrybutorowi KitchenAid w Polsce, który ufunduje 1000 egzemplarzy dla bibliotek w małych miejscowościach i innych instytucji. Gospodarstwo Podole Wielkie postanowiło powiększyć pulę książek o kolejne 100 książek. Niewielka część nakładu trafi też do sprzedaży. Książkę można zamawiać w przedsprzedaży w Sklepie Gildia.

Bieżące informacje dotyczące projektu będą publikowane również w wydarzeniu na Facebooku. Znajdą się tam informacje o podcaście, a także spotkaniach poświęconych polskiej kulturze kulinarnej.

Partnerami publikacji są: Bunkatura, Gospodarstwo Podole Wielkie, Hanami, Instytut Skrzynki – Instytut Dokumentacji, Rozwoju i Promocji Dziedzictwa Kulturowego i Kulinarnego Powiatu Poznańskiego oraz Szlak Kulinarny „Smaki Powiatu Poznańskiego”,  LaCava, Muzeum Pałacu króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Toruńskiego Piernika oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Polskiej Wódki, Stowarzyszenie Polska Wódka, Szlak Kulinarny Śląskie Smaki, Śląska Organizacja Turystyczna, VIVAMIX – Oficjalny Dystrybutor KitchenAid w Polsce.

Medialnie projekt wspierają: Kuchniokracja, Mistrz Branży, Podróże kulinarne, Radio Kulinarne oraz Wydarzenia Kulinarne.

Tradycje kulinarne Polski

Kuchnia oszczędna, czyli o gotowaniu w kryzysowych czasach

Inflacja galopuje. Koszty życia rosną. Coraz częściej ludzie zastanawiają się, gdzie znaleźć oszczędności. Ponieważ jemy codziennie, to właśnie temu segmentowi wydatków postanowiłam się przyjrzeć bliżej. Czy można jeść dobrze, zdrowo i nie nadwyrężyć budżetu? Co na ten temat sądziły nasze babki i prababki?

Współczesny nurt zero waste nie jest niczym nowym. Bardzo dobrze znali go nasi przodkowie. Dziś w czasach kryzysowych nabiera nowego znaczenia. W tej kwestii bardzo pomaga, to co robiły nasze prababki, a mianowicie układanie jadłospisów. Pozwalało to na efektywne wykorzystanie składników, a także opracowanie kreatywnego menu na tydzień. Nie bez znaczenia było też wyrabianie pewnych produktów w domu zamiast ich kupowania. Tu świetnym przykładem może być chleb, drożdżówki czy ciasta, ale także konfitury, kiszonki oraz sosy.

W zmniejszeniu kosztów może pomóc także przydomowy ogródek. Obecnie już jesień i nic nie wyrośnie, ale można sobie zaplanować uprawy na kolejny rok. Nawet kilka małych grządek zmienia sytuację. Własna sałata, pory, selery, pietruszka czy nawet ziemniaki, przetestowali to moi rodzicie i sprawdza się od wielu lat. Jeśli mamy jeszcze przestrzeń można posadzić owoce, w szczególności te, które w sklepie są dość drogie np. borówkę amerykańską, truskawki czy maliny. Te ostatnie w polskich warunkach owocują jeszcze w październiku. Jeśli mieszkamy w mieszkaniu, to też nic straconego. Ja uprawiam na balkonie i w domu tymianek, werbenę cytrynową i oregano, a zamiast kwiatków wypełniam donice sadzonkami poziomek.

Posiadacze dużych lodówek są w tej dogodnej sytuacji, że mogą przygotować sobie zapasy na kilka dni. Jest to nie tylko oszczędność w kwestii finansów, ale i czasu. A o to przykładowa propozycja zestawu dla jednej osoby. Trzy litry zupy dyniowej. Do tego robimy pierogi ruskie, leniwe, kopytka oraz kluski śląskie. Te dania mają wśród składników: mąkę, jaja, ziemniaki, w dwóch występuje twaróg. Pieczemy pół kilograma schabu. Przygotowujemy z tego pięć zestawów obiadowych. I tak pierwszego dnia mamy zupę dyniową ze startym serem żółtym, pierogi ruskie z okrasą ze smażonej cebuli i surówkę z kiszonej kapusty. Dzień drugi: zupa dyniowa ze smażonym kindziukiem, kluski śląskie z pieczonym schabem i ogórki kiszone. Dzień trzeci: zupa dyniowa z oliwą i pestkami z dyni, kopytka z cebulką i serem żółtym ewentualnie schabem pokrojonym w kostkę, sałata z pomidorami. Dzień czwarty: zupa dyniowa z fetą, leniwe z masłem, cukrem i cynamonem. Dzień piąty: zupa dyniowa z płatkami owsianymi i orzechami włoskimi, pierogi ruskie odsmażane ze skwarkami, surówka z kalarepy. Dodatkowo część schabu wykorzystujemy do kanapek. W tym momencie przygotowanie obiadu ogranicza się do odgrzania jedzenia i zrobienia surówki czy sałatki.

Jeszcze jedną propozycją ułatwiającą życie i ograniczającą koszty jest kooperacja. I nie mam na myśli tylko zbiorowych zakupów. Jeżeli mamy dwie dobre koleżanki (kolegów, siostry) możemy umówić się, że każda z nich będzie robić większe porcje, tak by można było to podzielić na trzy. W ten sposób można mieć trzy różne pasty śniadaniowe, zamiast ogromnej porcji jednej. Kopytka, śląskie i pierogi ruskie zamiast dwóch kilogramów samych pierogów, trzy różne zupy oraz bufet deserowy zamiast blachy szarlotki.

Jest wiele różnych sposobów na oszczędzanie w kuchni. Ja korzystam z ogródka moich rodziców, mam własne balkonowe uprawy i planuję jadłospisy. Z przyjaciółmi i znajomymi wymieniamy się również  jedzeniem.

Kulinarne pole bitwy – podcast

W lutym Rosja zaatakowała Ukrainę. To wstrząsające wydarzenie i ciągle trwające walki przełożyły się na wiele aspektów życia ludzi. Niechęć do agresorów sprawiła, że na cenzurowanym znalazło się wszystko opatrzone epitetem rosyjski, a także ruski. Niestety, często dostawało się produktom czy daniom, które niekoniecznie pochodziły z Rosji, podczas gdy te bardziej „rosyjskie” uniknęły krytyki. O tym jak konflikt militarny przełożył się na kulinaria można posłuchać w podcaście.

Młoda kapusta z koperkiem

Zaczyna się jeden z cudowniejszych okresów w roku jeśli chodzi o dostęp do świeżych warzyw i owoców. Po świątecznym obżarstwie idealnym daniem obiadowym okazała się młoda kapusta.

Młoda kapusta z koperkiem – przepis:

mała główka młodej kapusty
300-500 g kiełbasy
3-4 cebule
duży pęczek koperku
sól, pieprz, lubczyk
woda
oliwa

Z kapusty zdejmujemy wierzchnie liście. Myjemy ją dokładnie i kroimy na ćwiartki. Wykrawamy głąb i siekamy. Można do tego użyć również szatkownicy do kapusty. Kiełbasę i cebulę kroimy w kostkę. Do dużego garnka wlewamy oliwę, kiedy się zagrzeje wrzucamy kiełbasę i cebulę. Podsmażamy na złoty kolor. Następnie dodajemy posiekaną kapustę i dolewamy trochę wody. Gotujemy 30-40 min na wolnym ogniu co jakiś czas mieszając. 10 minut przed końcem gotowania doprawiamy solą, pieprzem, lubczykiem i posiekanym koperkiem.

Młoda kapusta z koperkiem

Podcast o kuchni

Wraz z wydaniem Tradycji kulinarnych Szwecji ruszyłam z krótkim kulinarnym podcastem. Można go słuchać na różnych platformach. Pierwsza na tapetę poszła kuchnia szwedzka. W grudniu zaś, pojawił się odcinek zapowiadający serię poświęconą słowiańskim kulinariom. Poniżej linki do wszystkich odcinków. Miłego słuchania!








 
Szczodraki, Fot. Hanami

„The Polish Table” z dwoma nagrodami

Książka The Polish Table/Mesa polaca zdobyła pierwsze miejsce w kategorii Food Tourism (Turystyka kulinarna) i drugie miejsce w kategorii Embassy books (Dyplomacja kulinarna) w konkursie Gourmand World Cookbook Awards 2021. Gourmand World Cookbook Awards, to jeden z najważniejszych konkursów książki kulinarnej organizowany od 1994 roku. Co roku w konkursie bierze udział kilkadziesiąt tysięcy książek z całego świata.

The Polish Table to bezpłatna publikacja dostępna w języku angielskim i hiszpańskim w formie ebooka. Zadanie publiczne współfinansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja publiczna 2020 – nowy wymiar”. Partnerami projektu są: Stowarzyszenie Polska Wódka, Muzeum Polskiej Wódki, Muzeum Toruńskiego Piernika oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu oraz Hanami. Publikacja wyraża jedynie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Książkę można pobrać na stronie fundacji Bunkatura.

Rozmowy o polskim stole

W kwietniu na zaproszenie Muzeum Polskiej Wódki wzięłam udział w spotkaniu z serii Rozmowy o polskim stole. Było o różnych obliczach kuchni polskiej, a także dyplomacji i turystyce kulinarnej. Materiał dostępny jest w formie nagrania i można go obejrzeć na: https://www.facebook.com/watch/live/?v=290952045879883&ref=watch_permalink

Rozmowy o polskim stole

Rozmowy o polskim stole, Muzeum Polskiej Wódki

Do poczytania, posłuchania i pooglądania (wrzesień 2020 – marzec 2021)

Poniżej znajdziecie kilka odnośników do ostatnich publikacji, audycji radiowych oraz materiałów wideo z ostatnich miesięcy.

Looking for exposure: Gastrodiplomacy in Central and Eastern Europe – fabioparasecoli.com
Tradycje Tłustego Czwartku – Radio Plus
Polka autorką jednej z najlepszych książek kulinarnych roku – Magazyn Sukces
Tasty! Food academic’s beautifully illustrated cookbook looks to promote Polish cuisine by revealing its rich gastronomic history – The First News
Wodorosty. Podmorskie plantacje przyszłości – Radio Czwórka
Nagranie spotkania o japońskich słodyczach – Biblioteka Publiczna Gminy Grodzisk Mazowiecki
Secrets Of The Polish Table – Warsaw Insider
Boom na sushi – Food Service
„Stół to nie tylko mebel”, czyli pobudzanie wspomnień przez żołądek – Haps.pl
Gather Round The Table – Warsaw Insider
Stół – jedzenie, bliskość i tradycja – Sztuka jedzenia, Radio Czwórka
„Polski stół”. Książka o polskich tradycjach kulinarnych – Polskie Radio
Rewolucja zamiast ewolucji. „Rzeczywistość dla sektora gastronomii jest miażdżąca” – Forbes
Kulinarne trendy na 2021 – Pytanie na śniadanie
Audycja o japońskim cukiernictwie – Sakuracja, newonce.radio
O książce „The Polish Table” – Travel Love Poland Magazine
O dyplomacji kulinarnej – Jadłospis, Tok FM

Garnki, Fot. Hanami