Kuchnia oszczędna, czyli o gotowaniu w kryzysowych czasach

Inflacja galopuje. Koszty życia rosną. Coraz częściej ludzie zastanawiają się, gdzie znaleźć oszczędności. Ponieważ jemy codziennie, to właśnie temu segmentowi wydatków postanowiłam się przyjrzeć bliżej. Czy można jeść dobrze, zdrowo i nie nadwyrężyć budżetu? Co na ten temat sądziły nasze babki i prababki?

Współczesny nurt zero waste nie jest niczym nowym. Bardzo dobrze znali go nasi przodkowie. Dziś w czasach kryzysowych nabiera nowego znaczenia. W tej kwestii bardzo pomaga, to co robiły nasze prababki, a mianowicie układanie jadłospisów. Pozwalało to na efektywne wykorzystanie składników, a także opracowanie kreatywnego menu na tydzień. Nie bez znaczenia było też wyrabianie pewnych produktów w domu zamiast ich kupowania. Tu świetnym przykładem może być chleb, drożdżówki czy ciasta, ale także konfitury, kiszonki oraz sosy.

W zmniejszeniu kosztów może pomóc także przydomowy ogródek. Obecnie już jesień i nic nie wyrośnie, ale można sobie zaplanować uprawy na kolejny rok. Nawet kilka małych grządek zmienia sytuację. Własna sałata, pory, selery, pietruszka czy nawet ziemniaki, przetestowali to moi rodzicie i sprawdza się od wielu lat. Jeśli mamy jeszcze przestrzeń można posadzić owoce, w szczególności te, które w sklepie są dość drogie np. borówkę amerykańską, truskawki czy maliny. Te ostatnie w polskich warunkach owocują jeszcze w październiku. Jeśli mieszkamy w mieszkaniu, to też nic straconego. Ja uprawiam na balkonie i w domu tymianek, werbenę cytrynową i oregano, a zamiast kwiatków wypełniam donice sadzonkami poziomek.

Posiadacze dużych lodówek są w tej dogodnej sytuacji, że mogą przygotować sobie zapasy na kilka dni. Jest to nie tylko oszczędność w kwestii finansów, ale i czasu. A o to przykładowa propozycja zestawu dla jednej osoby. Trzy litry zupy dyniowej. Do tego robimy pierogi ruskie, leniwe, kopytka oraz kluski śląskie. Te dania mają wśród składników: mąkę, jaja, ziemniaki, w dwóch występuje twaróg. Pieczemy pół kilograma schabu. Przygotowujemy z tego pięć zestawów obiadowych. I tak pierwszego dnia mamy zupę dyniową ze startym serem żółtym, pierogi ruskie z okrasą ze smażonej cebuli i surówkę z kiszonej kapusty. Dzień drugi: zupa dyniowa ze smażonym kindziukiem, kluski śląskie z pieczonym schabem i ogórki kiszone. Dzień trzeci: zupa dyniowa z oliwą i pestkami z dyni, kopytka z cebulką i serem żółtym ewentualnie schabem pokrojonym w kostkę, sałata z pomidorami. Dzień czwarty: zupa dyniowa z fetą, leniwe z masłem, cukrem i cynamonem. Dzień piąty: zupa dyniowa z płatkami owsianymi i orzechami włoskimi, pierogi ruskie odsmażane ze skwarkami, surówka z kalarepy. Dodatkowo część schabu wykorzystujemy do kanapek. W tym momencie przygotowanie obiadu ogranicza się do odgrzania jedzenia i zrobienia surówki czy sałatki.

Jeszcze jedną propozycją ułatwiającą życie i ograniczającą koszty jest kooperacja. I nie mam na myśli tylko zbiorowych zakupów. Jeżeli mamy dwie dobre koleżanki (kolegów, siostry) możemy umówić się, że każda z nich będzie robić większe porcje, tak by można było to podzielić na trzy. W ten sposób można mieć trzy różne pasty śniadaniowe, zamiast ogromnej porcji jednej. Kopytka, śląskie i pierogi ruskie zamiast dwóch kilogramów samych pierogów, trzy różne zupy oraz bufet deserowy zamiast blachy szarlotki.

Jest wiele różnych sposobów na oszczędzanie w kuchni. Ja korzystam z ogródka moich rodziców, mam własne balkonowe uprawy i planuję jadłospisy. Z przyjaciółmi i znajomymi wymieniamy się również  jedzeniem.

Duszone warzywa (bakłażan, kalarepa, cukinia, cebula)

Duszone warzywa mogą stanowić oddzielne danie, a także dodatek do mięsa, ryżu, ziemniaków czy makaronu.

Duszone warzywa (bakłażan, kalarepa, cukinia, cebula) – przepis:

2 małe bakłażany
1 średnia cukinia
2 małe cebula
1 kalarepa
1 ząbek czosnku
natka pietruszki
woda
oliwa do smażenia
sos sojowy
tymianek, pieprz, estragon

Cebulę i czosnek obieramy ze skóry i drobno siekamy. Do garnka wlewamy na dno trochę oliwy i przesmażamy na niej cebulę i czosnek. Następnie dodajemy pokrojone w kostkę: cukinię, bakłażana i kalarepę. Dolewamy trochę wody i gotujemy około 20 minut. Po tym czasie dodajemy przyprawy i sos sojowy oraz posiekaną natkę pietruszki. Dusimy jeszcze przez 3-5 minut i podajemy.

Bakłażan, kalarepa, cukinia, Fot. Hanami

Zupa dyniowa z malinami i cheddarem

Jesień nadchodzi, a z nią dynie. Jeżeli nie jesteście przekonani do tego warzywa, gdyż wydaje Wam za mdłe, to polecam spróbować tej zupy. Może zmienicie zdanie.

Zupa dyniowa z malinami i cheddarem – przepis:

1 dynia Hokkaido
150 g malin
1 mała cebula
1 ząbek czosnku
woda
2-3 łyżki masła
cheddar
pestki dyni
tymianek, pieprz, estragon

Cebulę i czosnek obieramy ze skóry. Dynię kroimy na pół i pozbawiamy nasion. Cebulę kroimy na ćwiartki. Dynię, cebulę i czosnek wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni. Cebulę i czosnek pieczemy 30 min, dynię 60 minut. Z ostudzonej dyni wybieramy miąższ i wrzucamy go do garnka, dodajemy maliny, cebulę oraz czosnek i dolewamy wodę (ilość w zależności od tego, jak gęstą zupę lubimy). Całość miksujemy na gładki krem po czym gotujemy 15-20 minut. Na sam koniec dodajemy masło i przyprawy. Rozlaną do misek zupę posypujemy pestkami dyni i serem cheddar.

Zupa dyniowa z malinami i cheddarem,  Hanami

Makaron z pesto z awokado, pietruszki i kolendry

Pesto, to idealne rozwiązanie dla zapracowanych. Można je przygotować w kilka minut.

Makaron z pesto z awokado, pietruszki i kolendry – przepis:

1 awokado
mały pęczek natki pietruszki
mały pęczek kolendry
2 łyżki soku z cytryny
mały ząbek czosnku
sól, pieprz, estragon
200 g makaronu

Makaron gotujemy zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Do blendera wrzucamy awokado, kolendrę, natkę pietruszki oraz czosnek. Dodajemy sok z cytryny i przyprawy. Składniki przerabiamy na gładką masę. Pesto łączymy z ugotowanym makaronem.

Kulinarne pole bitwy – podcast

W lutym Rosja zaatakowała Ukrainę. To wstrząsające wydarzenie i ciągle trwające walki przełożyły się na wiele aspektów życia ludzi. Niechęć do agresorów sprawiła, że na cenzurowanym znalazło się wszystko opatrzone epitetem rosyjski, a także ruski. Niestety, często dostawało się produktom czy daniom, które niekoniecznie pochodziły z Rosji, podczas gdy te bardziej „rosyjskie” uniknęły krytyki. O tym jak konflikt militarny przełożył się na kulinaria można posłuchać w podcaście.

Kalafior z sosem ponzu

Latem, najbardziej lubię jedzenie, które można szybko przygotować. I to jest właśnie przepis na takie danie.

Kalafior z sosem ponzu – przepis:

mały kalafior
pęczek rzodkiewki
mały pęczek natki pietruszki
świeża mięta
masło
sos ponzu

Kalafiora obieramy z liści, myjemy i gotujemy. Rzodkiewkę myjemy i osuszamy, po czym kroimy na plasterki. Natkę pietruszki i miętę siekamy. Ugotowanego kalafiora rozdzielamy na różyczki. Na patelni rozpuszczamy masło. Przesmażamy na nim chwilę kalafiora. Na sam koniec smażenia dodajemy sos ponzu (wedle uznania) oraz rzodkiewkę, pietruszkę i miętę. Dokładnie mieszamy. Podajemy jako samodzielną potrawę lub dodatek do innego dania.

Kalafior z sosem ponzu, Fot. Hanami

„Tradycje kulinarne Szwecji” z Gourmand World Cookbook Awards

Najważniejszym wydarzeniem czerwca była gala Gourmand World Cookbook Awards, podczas której rozdano nagrody dla najlepszych książek kulinarnych na świecie. Po raz kolejny miałam przyjemność znaleźć się w gronie zwycięzców. Tradycje kulinarne Szwecji zdobyły Grand Prix w kategorii kuchnia nordycka.

Tegoroczna edycja konkursu odbyła się w Umeå w Szwecji. Między 2 a 5 czerwca autorzy, wydawcy, przedstawiciele mediów, dyplomaci i specjaliści od kultury kulinarnej oraz turystyki kulinarnej mieli okazję wziąć udział w wielu różnych wydarzeniach. Wśród nich znalazły się między innymi panele dyskusyjne, warsztaty, prezentacja Hallbars Awards – nagród dla publikacji poświęconych zrównoważonemu rozwojowi oraz wystawa książek kulinarnych. Konkurs Gourmand World Cookbook Awards odbywa się od 1995 roku i jest jednym z najważniejszych światowych wydarzeń poświęconych kulturze kulinarnej.

Partnerami wyjazdu na galę Gourmand World Cookbook Awards byli: Dom Volvo, Electrolux, Muzeum Polskiej Wódki, Stena Line oraz Volvo Car Polska.

Pachnące cynamonowe bułeczki serwowane do kawy, krągłe soczyste klopsiki czy śledzie na sto różnych sposobów, to tylko przykładowe dania kuchni szwedzkiej. Skandynawska kultura kulinarna to również opowieść o jedzeniu wikingów ukryta między wersami sag o bogach i bohaterach, wyprawa Karola Linneusza do Laponii czy anegdota o słodkich wypiekach, które zabiły szwedzkiego króla. To także historia produktów i ludzi, którzy mieli wkład w powstawanie współczesnej kuchni. Te i wiele innych opowieści znajdą czytelnicy w „Tradycjach kulinarnych Szwecji”.

Partnerami książki są: Ambasada Szwecji, Arctic Paper, Electrolux, Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku, Instytucja Kultury Samorządu Województwa Pomorskiego, Honorowy Konsulat Generalny Szwecji w Gdańsku, Max Burgers, Polsko-Szwedzka Izba Gospodarcza oraz Stena Line.

Gourmand World Cookbook Awards 2022

Sałatka z jajkiem i sosem musztardowym

Przepis na kolejną, prostą i pyszną sałatkę.

Sałatka z jajkiem i sosem musztardowym – przepis:

mała główka sałaty rzymskiej
3-4 jajka na twardo
jedna mała, czerwona papryka
100-150 g pomidorów cherry
4-5 łyżek oliwy
2-3 łyżki musztardy
sól, pieprz

Sałatę myjemy i osuszamy. Następnie kroimy lub rwiemy na mniejsze kawałki. Pomidory kroimy na pół, paprykę na małe kawałki, a jaka na ćwiartki. W miseczce mieszamy musztardę, oliwę, sól i pieprz. Do miski wrzucamy sałatę, pomidory i paprykę. Zalewamy całość sosem i dokładnie mieszamy. Na wierzchu układamy jajka pokrojone w ćwiartki.